Bijdrage energietransitie
Uitgelicht
Zon op kas Luttelgeest
Het realiseren van grote zonnevelden gebeurt doorgaans op agrarische grond. Die bestemming wordt dan verruild voor de productie van hernieuwbare energie. Bij Agri PV is het anders. Er bestaan diverse soorten montagesystemen die het mogelijk maken beide functies te combineren. Het leggen van zonnepanelen op kassen kan tevens in dit perspectief worden gezien; er wordt een vorm van dubbelgebruik gecreëerd. En dat is volgens Cees van der Werken steeds interessanter voor glastuinders.
Prachtige oplossing
‘1 op de 3 Nederlandse glastuinders heeft zonnepanelen. 20 procent van hen overweegt erin te gaan investeren, zo bleek uit het meest recente onderzoek van AgriDirect. Vreemd is dat niet. Ook de mensen die actief zijn in die sector willen graag verduurzamen om bij te dragen aan de energietransitie. Bovendien is er met de astronomische energieprijzen van dit moment sprake van een echt probleem. De kosten lopen uit de hand, vele bedrijven hebben het zwaar. Dat leidt ook tot een steeds grotere intrinsieke behoefte naar meer autonomie in energievoorziening. Op grote schaal zonnepanelen op kassen leggen is een prachtige oplossing. Maar het is niet zonder uitdagingen; in technische zin en omdat het ingrijpt op de bedrijfsvoering van een glastuinder.’
Enorme omvang
ProfiNRG stond halverwege 2021 volop in het nieuws. De PV-installatie die het in Luttelgeest realiseerde voor ontwikkelaar Zonnewijzer ging online. Het zonne-energiesysteem telt maar liefst 20.000 zonnepanelen die goed zijn voor een piekproductie van 8,2 megawatt aan groene stroom. Dat is genoeg om 2.200 huishoudens te voorzien in hun elektriciteitsbehoefte. Wat het project echter werkelijk bijzonder maakt is dat het systeem 4 hectare van een glastuinbouwcomplex beslaat; het was de eerste keer dat er in deze enorme omvang standaard zonnepanelen op kassen werden gelegd in Nederland. Dat werd mede mogelijk gemaakt door het speciale montagesysteem dat ProfiNRG ontwikkelde voor deze toepassing.
Grote voordelen
De constructie van kassen is veelal niet berekend op het gewicht van zonnepanelen, daar zijn ze ook niet voor bedoeld. Zonnepanelen boven het bestaande glas plaatsen is dus in de regel niet mogelijk door de beperkte draagkracht van de kasconstructie. Vervang je het glas door zonnepanelen, dan kom je in de problemen met maatvoering, in ieder geval als je geen standaardzonnepanelen gebruikt. Het door ons ontwikkelde montagesysteem biedt de oplossing. We halen het glas uit het dak van de kas. Vervolgens monteren we ons profielsysteem op de roeden. Daarin schuiven we zonnepanelen. Dat heeft verschillende voordelen, allereerst constructief. Een PV-installatie moet 25 jaar probleemloos draaien en ook blijven liggen bij zwaar weer. Ons montagesysteem zorgt voor de benodigde robuustheid. Het is bovendien waterdicht terwijl het de natuurlijke ventilatie faciliteert. Dat is erg belangrijk, omdat het in een gesloten kas wel ruim boven de 40 graden kan worden. Hierdoor neemt het rendement van de panelen af. Daarnaast is het een kostenefficiënt systeem, omdat we met standaard op de markt verkrijgbare zonnepanelen werken en de bouwkosten vrijwel gelijk zijn aan die van een gemiddeld zonneveld.
Positieve businesscase
Het kassencomplex in Luttelgeest krijgt met de installatie van zonnepanelen een tweede leven als groene energiecentrale. Tegelijkertijd blijft de kas beschikbaar voor de teelt van gewassen. Welke dat uiteindelijk zullen zijn en hoe dat gaat verlopen is nog onduidelijk. Er is tijd nodig om te experimenten; het microklimaat in de kassen verandert immers wezenlijk.
‘Met ons PV-systeem voor de glastuinbouw kunnen zonnepanelen naadloos worden aaneengelegd’, aldus Van de Werken. ‘Zo kan er maximaal zonnestroom worden opgewekt. Dit draagt bij aan een positieve business case van dit type SDE++-projecten. Maar ieder voordeel heeft zijn nadeel. Leg je een grootschalig zonne-energiesysteem op een kas, dan heeft dat hoe dan ook invloed op de lichtinval en temperatuurhuishouding. Daarmee kun je spelen, bijvoorbeeld door zonnepanelen slechts aan één zijde toe te passen – met onze oplossing is het zonnedeel vrij in te delen. Toch zal het overschakelen op een meer laagwaardige teelt niet zelden nodig zijn, en dat is natuurlijk spannend voor een ondernemer.’
Optimale balans
Van de Werken was één van de Nederlandse pioniers in PV. Hij startte zijn eerste zonne-energiebedrijf in 2009. Drie jaar later stapte hij in de zakelijke markt voor zonnestroom met ProfiNRG. Daarmee focuste hij zich aanvankelijk vooral op de agrarische sector onder het motto ‘Boerenverstand van zonnepanelen’. Hij volgde zo niet alleen zijn verstand, maar ook zijn hart.
‘Ik ben een tuinderszoon en niet de enige binnen ons bedrijf. Wij hebben een grote affiniteit met de glastuinbouw, kennen de uitdagingen en weten wat er speelt. In een tijd waarin de energiekosten zo zwaar op de bedrijfsvoering drukken is PV is een mooie manier om extra inkomsten te generen. Het is dan zoeken naar een optimale balans tussen beide functies en daar helpt ProfiNRG graag bij. Er zijn tevens vele glastuinders die overwegen om te stoppen, of dat reeds hebben gedaan. Het realiseren van een zonne-energiesysteem op een kas is ook in die gevallen de moeite waard. Met ons systeem kan al sprake zijn van een goed verdienmodel vanaf een oppervlak van 1 hectare.’
